Vertical Thought Magazine – Tùng Tri phỏng dịch

Quý thính giả thân thương,

Người ta có nhiều cách ví von nợ nần. Tiên tri A-ghê trong Kinh Thánh mô tả nợ nần như một sự thất thoát, giống như “bỏ tiền vào túi thủng”. Có lẽ vì câu này mà các nhà du hành vũ trụ có từ ngữ “black holes” là những lỗ thủng màu đen trong vũ trụ có khuynh hướng hút hết mọi vật chất, năng lượng và thậm chí ánh sáng của khối vũ trụ chung quanh nó.

Trong những tuần trước, chúng ta có dịp xem qua quan điểm về tiền bạc dưới ánh sáng lời Thượng Đế và cách quản lý tiền bạc. Trong tuần này, chúng ta hãy cùng nhau bàn về vấn đề nợ nần là những “black holes” làm xoáy mòn, hư hoại nền tài chánh của chúng ta và xem cách nào ta tránh nợ càng nhiều càng tốt.

Thứ nhất là cái thẻ nhựa credit card (thẻ tín dụng) vô cùng lợi hại. Cái thẻ nhựa credit card này thuận tiện ở chỗ là là ta không phải mang tiền mặt kè kè trong người, vừa nặng bóp lại vừa nguy hiểm, nhưng mua gì ta cũng có thể trả với cái credit card. Ngoài ra, với cái thẻ nhựa này, chỉ cần nhấc phone lên hay nhảy trên mạng, bạn có thể đặt mua những dịch vụ và hàng hóa ở những nơi xa xôi, bên tận trời Tây, trời Mỹ.

Nếu bạn thanh toán mọi chi tiêu bằng credit card mỗi tháng đều đặn, trước ngày tới hạn, thì bạn chẳng phải trả thêm đồng xu tiền lời nào. Nhưng khi vì sự cố nào đó mà bạn quên thanh toán trả nợ lại cho cái thẻ nhựa này đúng tháng, đúng thì, cái thẻ nhựa này sẽ biến đổi từ sự thuận tiện mỗi ngày để trở nên những lỗ hỗng ngân sách.

Giống như con dao hai lưỡi, sử dụng thẻ credit card không đúng cách gây ra việc hao tốn “đạn dược” một cách trầm trọng. Nói có sách, mách có chứng, theo thống kê cho thấy, trung bình một người Úc mắc nợ khoảng $7000 trong thẻ credit card. Với $7000 nợ credit card, đối với rất nhiều người, sẽ là món nợ muôn năm, vì con nợ chỉ lo trả tiền lời mỗi tháng cũng đã “bở hơi tai” rồi, cho đến chừng nào mới có thêm trả thêm vào phần vốn. Tiền lời thẻ credit có thể lên tới 25% và ngấu nghiến lấy con nợ, làm trì hoãn mọi dự định ngân sách và thậm chí có thể dẫn đến vỡ nợ. Nhiều người đã bị chìm sâu trong món nợ credit đến nỗi không thể thực hiện được những mục tiêu quan trọng khi thời cơ đang đến, khi ngân hàng từ chối không cho mượn tiền để mua một căn nhà để ở chẳng hạn. Nợ credit card hiện nay đang leo thang vùn vụt trong các loại nợ và làm nhiều người dở khóc dở cười. Để hình dung cảnh nợ nần trầm trọng ra sao, đây là hình ảnh chung của nhiều gia đình tại Mỹ hiện nay: Tổng cộng các nợ nần, bao gồm credit card, tiền nợ nhà, nợ xe và các món nợ linh tinh khác – bằng mí với tiền thu nhập mỗi năm, hay nói một cách khác, hiện nay tiền thu nhập chỉ vừa đủ trả nợ, thì còn tiền đâu mà ăn uống, giải trí hay tiết kiệm. Người Mỹ xài tiền nhiều hơn số tiền làm ra được. Vì đâu ra đến nông nỗi này? Cái thẻ tín dụng credit card có góp phần rất lớn trong sự cố này.

Những lối quảng cáo hấp dẫn, nào là bạn “xứng đáng” với những xe đời mới, những máy móc mới với những function thật hấp dẫn. Niềm thu hút được tận hưởng những phương tiện giải trí hiện đại, quần áo hợp thời trang và những món đồ chơi điện tử đắt tiền không sao làm ta chống cự được. Kể cả những người thất nghiệp thẻ credit card cũng không chừa ra. Nếu một người không có tiền tiết kiệm, thì tạm sử dụng thẻ credit card để mua sắm đồ ăn, quần áo. Đến khi có công ăn việc làm rồi thì thẻ tín dụng đã lên tới mức tối đa và trở nên một gánh nặng ngàn cân.

Chúng ta không thể tránh những cảnh nợ nần tứ hướng nếu bỏ mặc qua sự thật về cái thẻ credit card này. Lời Kinh Thánh cho biết: “Người khôn tránh né nguy nan, Kẻ dại đâm đầu hướng tới họa tai” và cũng đã nhắc nhở: “Giàu cai trị nghèo, Người vay làm nô lệ cho kẻ cho vay”. Khi mắc nợ là bạn phải phục dịch cho chủ nợ. Mà cũng dễ hiểu thôi, chủ nợ nào mà chẳng muốn thu 25% tiền lời trên con nợ?

Con đường dẫn đến sự thoải mái và bình an về tài chánh là phải trả nợ trước, rồi sau đó tránh nợ càng xa càng tốt. Trong khi bạn cần mượn nợ để mua nhà là những tài sản quan trọng và lâu dài, chuyện mắc nợ thẻ credit card là điều chúng ta có thể tránh được nếu biết cách.

Nếu bạn đang hụt hơi trả tiền lời trên credit card mỗi tháng, hãy kiếm cách tống khứ món nợ này đi. Hãy so sánh tiền thu nhập và tiền tiêu xài mỗi tháng. Nếu có tiền dư ra, hãy bỏ vào để trả cho xong cả vốn lẫn lời của món nợ credit card. Nếu không có tiền dư ra, hãy xem lại và điều chỉnh cách chi tiêu của mình.

Bước tới nữa là đừng mua sắm gì thêm với cái thẻ credit card nữa. Hãy tập trả tiền mặt cho những nhu cầu trong đời sống. Rồi sau đó, làm một vòng tìm hiểu các loại thẻ credit card khác nhau. Nếu bạn đang trả ở một phân lời cao, hãy chuyển qua những thẻ có phân lời thấp hơn. Có nhiều loại thẻ cho phân lời rất thấp hoặc không tính tiền lời trong 6 tháng đầu để thu hút khách hàng. Hãy chuyển đổi thẻ credit card vài lần và vừa tiết kiệm tiền trả thêm vào vốn cho đến khi cái nợ đời này khuất mắt bạn.

Nếu bạn loay hoay chưa biết làm sao điều chỉnh cách chi tiêu, sau đây là một vài gợi ý. Những gì không cần thiết, hãy bán bớt hay thay những món đắt tiền như chiếc xe thể thao sang trọng bằng một chiếc xe khác ít tiền hơn. Hãy xem có thực sự cần hơn một chiếc xe không, tàu bè một năm dùng mấy lần, có nên giữ lại không, có cần thiết để trả pay TV không?

Sau khi loại trừ những thứ xa xí phẩm và tiết kiệm một số tiền, hãy dùng món tiền này để trả cho xong cái nợ credit card. Và cứ thế mà triệt hạ từng cái credit card cho đến khi nào hết thôi. Một điều nữa là nếu cần tiền cho những vấn đề lớn, đừng mượn nợ credit với phân lời cao, nhưng hãy suy nghĩ đến việc sử dụng món nợ nhà với phân lời thấp hơn.

Sau khi đã thanh toán mấy cái credit card, đây là lúc ngồi suy nghĩ lại cách sử dụng phương tiện này đúng cách. Phải công nhận là thẻ credit card là một công cụ vô cùng tiện lợi. Điểm mấu chốt ở đây là người sử dụng phải thanh toán tháng nào cho xong tháng đó. Nếu bạn chỉ trả tiền tối thiểu, (thông thường khoảng 2% tổng chi phí mỗi tháng), thì đến lúc trả xong một món đồ nào đó, bạn đã trả gấp đôi giá tiền ban đầu. Hãy sử dụng thẻ tín dụng như sử dụng tiền mặt mà bạn đang có trong tay mỗi tháng. Với sự kỷ luật như vậy, thì bạn không phải trả tiền lời và cái thẻ credit card mới trở thành một công cụ lợi ích cho ngân sách của bạn và là một người đày tớ tốt, chứ không còn là ông chủ sai khiến ác nghiệt nữa. Về lâu về dài, khi muốn mua một món đồ gì, cách tốt nhất là nên tiết kiệm tiền trước khi mua hơn là dùng thẻ credit để mua chịu. Nếu cần phải mượn nhiều tiền cho một nhu cầu quan trọng và lâu dài, nên mượn loại nợ với phân lời thấp như nợ nhà chẳng hạn.

Quý thính giả thân mến,

Bên cạnh thẻ tín dụng credit card là loại nợ có phân lời cao, tối thiểu cũng khoảng 18%, bạn cũng phải hoạch định để trả các món nợ với phân lời thấp như nợ nhà chẳng hạn. Hãy suy nghĩ nếu trả thêm vào mỗi tháng khoảng $100 sẽ rút ngắn được hơn 1 năm trả nợ.

Bên cạnh những món nợ, có những chuyện cần để ý để tránh lãng phí hay thất thoát tiền bạc một cách đáng tiếc. Thí dụ như khi bạn trễ nài trong việc trả tiền điện, nước, gas, những công ty này có thể phạt bạn tiền phụ thu vì trả trễ. Nếu trả trễ quá đến nỗi họ đã cắt điện, cắt nước rồi, nếu muốn nối lại, bạn phải trả thêm tiền để nối lại (reconnection fee). Bạn có thể tránh được sự lãng phí tiền bạc và sự bực mình nếu cố gắng sắp xếp thanh toán hóa đơn đúng kỳ hạn. Chạy xe nên giữ đúng tốc độ, vừa an toàn, vừa đỡ phải trả tiền phạt một cách đau đớn.

Nói về chuyện đi ăn uống, mua đồ sĩ về và nấu ăn ở nhà cách tiết kiệm nhất. Đi ra nhà hàng ăn thì chắc là vui rồi nhưng chỉ nên dành vào những dịp thật đặc biệt và phải hết sức cẩn thận, vì tiền ăn nhà hàng một đêm có thể tốn kém từ 8 đến 10 lần tiền nấu ăn ở nhà, hay nói một cách khác, đi nhà hàng một bữa bằng tiền ăn cả tuần nếu nấu ăn ở nhà.

Nói về giải trí, thì phải nói vui chơi và giải trí là một phần phải có của đời sống và chúng ta phải có dự trù trong ngân sách. Phần còn lại là giữ đúng theo như kế hoạch dự định và không vui chơi một cách tùy hứng. Hãy nên nhớ là “cuộc vui nào cũng chóng tàn”, nhưng cái giá phải trả thì vẫn còn trơ trơ ở đó. Rồi nữa, vui chơi, giải trí không nhất thiết phải đắt tiền. Đi dạo chơi ngoài công viên, gia đình rủ nhau đi picnic ở một National Park là một cách giải trí lành mạnh và đỡ tốn kém.

Những bạn nào có thói quen mua sắm một cách bốc đồng, tùy hứng, thường suy nghĩ rằng ai trên đời mà làm nỗi cái chuyện giữ theo như ngân sách, rằng cái chuyện so đo, tính toán nó làm mất vui trong cuộc đời. Nhưng khi hoạch định ngân sách và làm theo, bạn vẫn đang mua sắm đó chứ nhưng với sự dự liệu và lựa chọn cẩn thận. Cái tính mua sắm một cách bốc đồng thường làm con mồi ngon cho những mánh lới quảng cáo thương mại. Những tay quảng cáo hiểu rằng người mua ham thích sở hữu món này, món nọ và thúc đẩy cũng như dụ dỗ rằng họ xứng đáng với món đồ này, cuộc đời sẽ vui vẻ hơn khi có món đồ kia vv. Để chận đứng những cơn bốc đồng tùy hứng, thứ nhất bạn nên đặt một mức giới hạn tiêu tiền trong mua sắm, thứ nhì, không nên coi chuyện mua sắm như một sự giải trí. Trong tuần trước, chúng tôi có gởi đến quý vị 12 câu hỏi mà quý vị cần suy nghĩ đến trước khi quyết định mua một món đồ nào.

Luôn luôn phải chuẩn bị một món tiền phòng thân để cho những sự cố ngoài dự định như xe hư, bệnh tật vv.

Nói tóm lại, nguyên tắc để được sự bình an về ngân sách là giữ làm sao tiền thu nhập của bạn phải cao hơn tiền chi ra. Nếu tiền chi ra đang cao hơn tiền thu vào, hãy phân tích xem cái lỗ hỗng đang nằm chỗ nào, rồi sau đó điều chỉnh lại cách sống để thanh toán nợ nần trước, tiếp đó tránh nợ càng xa càng tốt. Khi đã hoạch định ngân sách, làm theo và bạn đã bắt đầu để dành được là lúc tình hình tài chánh đang trên đà khởi sắc.

Chúng ta không nên mắc nợ tiền bạc quá nhiều là điều làm chúng ta lo lắng, nhưng chỉ nên mắc nợ yêu thương với Cứu Chúa Giê-xu và những người thân yêu là món nợ làm cho đời sống chúng ta được hạnh phúc và dư dật hơn. Kính chúc quý vị mau hết nợ.

Xin xem những bài đọc khác